Rơ le là một thiết bị quan trọng trong lĩnh vực điện tử. Việc sử dụng rơ le cũng rất phổ biến trong lĩnh vực đèn và thiết bị dành cho ô tô, xe máy.

Tuy vậy, không phải anh em nào cũng hiểu rõ về rơ le và có nhiều lúng túng trong việc câu điện như còi hay trợ sáng sử dụng rơ le.

Trong bài viết hướng dẫn này, shop sẽ giới thiệu tới anh em nguyên lý hoạt động và tác dụng của rơ le 4 chân, cụ thể là rơ le SYM. Đi kèm với đó là hướng dẫn chi tiết về cách lắp đặt rơ le, cụ thể là việc lắp đặt 2 còi đĩa cho xe máy. Đây là câu hỏi mà shop cũng thường xuyên phải tư vấn cho các anh em.

Video hướng dẫn:

Đầu tiên là cấu tạo và nguyên lý hoạt động của 1 rơ le 4 chân

Trong ảnh minh họa là sơ đồ điện của 1 mạch rơ le cơ bản. Phần rơ le là hình chữ nhật ở trung tâm có cấu tạo đơn giản gồm 1 cuộn dây và một mạch đóng mở giống như công tắc thông thường. 4 chấu điện từ rơ le được đánh số 85, 86, 87 và 30.

Khi công tắc số 1 ở bên trái chưa đóng, mạch trong rơ le mở. Bóng đèn sẽ không phát sáng.

Khi công tắc số 1 đóng mạch, nhờ có dòng điện chạy qua, cuộn dây trở thành 1 nam châm điện, tác dụng lực làm mạch số 2 trong rơ le đóng. Có dòng điện chạy trong mạch bên phải làm bóng đèn phát sáng.
Khi công tắc số 1 mở, thì mạch trong rơ le trở lại trạng thái ban đầu, kéo theo bóng đèn tắt.
Trong thực tế khi lắp đặt trên ô tô xe máy thì công tắc số 1 sẽ chính là công tắc còi hoặc công tắc đèn xe. Vị trí bóng đèn sẽ là còi xe hoặc đèn xe.

Anh em hiểu nguyên lý hoạt động của rơ le thì việc đấu điện sẽ trở lên rất đơn giản.

Shop sẽ thực hiện việc đấu 2 còi sử dụng rơ le SYM để minh họa.

Giắc cắm của rơ le SYM sẽ có 4 màu dây. Trong đó dây vàng và dây xanh tương ứng với 2 chấu 85 và 86 cấp nguồn đóng mở cho rơ le. Dây đỏ và dây trắng tương ứng với 2 chấu còn lại 87 và 30.

Thường thì dây đỏ sẽ được nối với dương bình, còn dây trắng sẽ đấu vào 1 giắc của còi có tác dụng cấp dương cho còi khi mạch rơ le đóng.

Giắc cắm còn lại ở còi sẽ được bắt mát.

Khi anh em mở khóa, bấm công tắc còi, rơ le sẽ đóng mạch và còi sẽ kêu.

Rơ le có rất nhiều tác dụng, nhưng 2 tác dụng quan trọng nhất ở đây có thể kể ra.

Trong 1 mạch điện với 2 còi hoặc có đèn trợ sáng công suất cao, nếu công tắc trực tiếp điều khiển việc bật tắt sẽ rất dễ bị hư do cường độ dòng điện chạy qua quá lớn. Với 1 mạch có rơ le, thì công tắc chỉ điều khiển bật tắt rơ le với công suất rất thấp khoảng 1w. Điều này không chỉ giúp công tắc bền hơn mà hệ thống điện xe cũng trở lên an toàn hơn.

Công dụng quan trọng nữa là anh em sẽ có được 1 nguồn cấp khỏe hơn cho hệ thống còi và đèn trợ sáng. Như trong video là nguồn trực tiếp từ bình acquy lên.